بلگراد: تنش بین صربستان و کوزوو این هفته پس از حمله پلیس کوزوو به مناطق تحت تسلط صرب‌ها در شمال منطقه و تصرف ساختمان‌های شهرداری محلی دوباره شعله‌ور شد.
درگیری‌های شدیدی بین پلیس کوزوو و نیروهای حافظ صلح به رهبری ناتو از یک طرف و صرب‌های محلی از سوی دیگر رخ داده است که ده‌ها نفر را از هر دو طرف مجروح کرده‌اند.
صربستان آمادگی رزمی نیروهای مستقر در نزدیکی مرز را افزایش داد و هشدار داد که در صورت حمله مجدد به صرب‌های کوزوو، کنار نخواهد آمد. این وضعیت دوباره به ترس از تجدید جنگ 1998-1999 در کوزوو دامن زد که جان بیش از 10000 نفر را گرفت و بیش از یک میلیون نفر را بی خانمان کرد.
چرا صربستان و کوزوو در تضاد هستند؟
کوزوو یک سرزمین عمدتاً آلبانیایی نژاد است که قبلاً استان صربستان بوده است. در سال 2008 اعلام استقلال کرد.
صربستان از به رسمیت شناختن کشوری بودن کوزوو امتناع کرده است و همچنان آن را بخشی از صربستان می داند، حتی اگر هیچ کنترل رسمی در آنجا نداشته باشد.
استقلال کوزوو توسط حدود 100 کشور از جمله ایالات متحده به رسمیت شناخته شده است. روسیه، چین و پنج کشور اتحادیه اروپا که اکثر آنها دارای مناطق جدایی طلب هستند، در کنار صربستان قرار گرفته اند. این بن‌بست تنش‌ها را ادامه داده و از ثبات کامل منطقه بالکان پس از جنگ‌های خونین در دهه 1990 جلوگیری کرده است.
متحدان صربستان چگونه واکنش نشان دادند؟
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه گفت که وضعیت کوزوو نگران کننده است و می تواند درگیری دیگری را در قلب اروپا ایجاد کند.
به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه ریانووستی، وی گفت: «انفجاری عظیم در مرکز اروپا، در محلی که در سال 1999، ناتو به یوگسلاوی حمله کرد، در حال تدارک است، که هر اصل قابل تصور (بین‌المللی) را نقض کرد.
چین گفت که تحولات را از نزدیک دنبال می کند.
سخنگوی وزارت خارجه چین مائو نینگ از ناتو خواست تا به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای مربوطه احترام بگذارد و واقعاً آنچه را که برای صلح منطقه ای مساعد است انجام دهد.
آخرین شعله ور شدن در مورد چیست؟
صرب ها انتخابات محلی ماه گذشته که در شمال کوزوو برگزار شد، جایی که اکثریت را تشکیل می دهند، تحریم کردند. جمعه گذشته، شهرداران تازه منتخب آلبانیایی قومی با کمک پلیس ضدشورش کوزوو به دفاتر خود نقل مکان کردند.
صرب‌ها سعی کردند از تصرف شهرداران جدید در محل جلوگیری کنند، اما پلیس برای متفرق کردن آنها از گاز اشک‌آور استفاده کرد.
روز دوشنبه، صرب‌ها درگیر درگیری شدید با نیروهای حافظ صلح ناتو شدند که بیش از 50 شورشگر و 30 نیروی بین‌المللی زخمی شدند.
تحریم انتخابات به دنبال استعفای دسته جمعی مقامات صرب از منطقه، از جمله کارکنان اداری، قضات و افسران پلیس، در نوامبر 2022 صورت گرفت.
ناتو در کوزوو چه می کند؟
تا این هفته، حدود 3800 نیروی ناتو در کوزوو مستقر بودند، عمدتاً برای حفظ صلح، اما همچنین برای مراقبت از مرزها، به ویژه مرزهای با صربستان، جایی که بلگراد در حال حاضر حضور نیروهای خود را تقویت می کند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو روز سه‌شنبه گفت که ائتلاف 700 سرباز دیگر را برای کمک به سرکوب اعتراضات خشونت‌آمیز به کوزوو اعزام کرده و در صورت گسترش ناآرامی‌ها، یک گردان دیگر را در حالت آماده باش قرار داده است.
درگیری قومی در کوزوو چقدر عمیق است؟
اختلاف بر سر کوزوو قرن ها قدمت دارد. صربستان این منطقه را قلب دولت و مذهب خود می داند.
تعداد زیادی صومعه مسیحی ارتدوکس صرب در قرون وسطی در کوزوو وجود دارد. ناسیونالیست های صرب به نبرد 1389 می نگرند ترک های عثمانی در آنجا به عنوان نمادی از مبارزه ملی آن وجود دارد.
اکثریت آلبانیایی‌های کوزوو، کوزوو را کشور خود می‌دانند و صربستان را به اشغال و سرکوب متهم می‌کنند. شورشیان آلبانیایی قومی در سال 1998 نبردی را برای خلاصی این کشور از سلطه صرب ها آغاز کردند.
واکنش وحشیانه بلگراد باعث مداخله ناتو در سال 1999 شد که صربستان را مجبور به خروج از این کشور کرد و کنترل خود را به حافظان صلح بین المللی واگذار کرد.
آیا تلاش هایی برای حل و فصل اختلاف صورت گرفته است؟
تلاش‌های بین‌المللی دائمی برای یافتن زمینه‌های مشترک بین دو دشمن سابق زمان جنگ انجام شده است، اما تاکنون توافق جامع نهایی حاصل نشده است.
مقامات اتحادیه اروپا در مذاکراتی که برای عادی سازی روابط میان صربستان و کوزوو طراحی شده اند، میانجیگری کرده اند. توافقات متعددی حاصل شده است، اما به ندرت در صحنه اجرا شده است. برخی از حوزه ها نتایجی مانند ایجاد آزادی رفت و آمد در داخل کشور داشته اند.
بازیکنان اصلی چه کسانی هستند؟
هر دو کوزوو و صربستان توسط رهبران ملی گرا رهبری می شوند که هیچ آمادگی برای سازش از خود نشان نداده اند.
در کوزوو، آلبین کورتی، رهبر سابق اعتراضات دانشجویی و زندانی سیاسی در صربستان، رهبری دولت را بر عهده دارد و مذاکره کننده اصلی در مذاکرات با میانجیگری اتحادیه اروپا است. او همچنین به عنوان حامی سرسخت اتحاد کوزوو با آلبانی شناخته می شد و مخالف هرگونه سازش با صربستان است.
صربستان توسط رئیس جمهور پوپولیست الکساندر ووچیچ که در زمان جنگ در کوزوو وزیر اطلاعات بود رهبری می شود. این افراطی ناسیونالیست سابق اصرار دارد که هر راه حلی باید مصالحه باشد تا دوام بیاورد و می گوید کشور حل نمی شود مگر اینکه چیزی به دست آورد.
بعد چه اتفاقی می افتد؟
مقامات بین المللی امیدوارند در ماه های آینده به مذاکرات سرعت بخشیده و به راه حلی دست یابند.
هر دو کشور اگر می خواهند به سمت عضویت در اتحادیه اروپا پیش بروند، باید روابط خود را عادی کنند. هیچ پیشرفت بزرگی به معنای بی ثباتی طولانی مدت، افول اقتصادی و پتانسیل مداوم برای درگیری نخواهد بود.
هرگونه مداخله نظامی صربستان در کوزوو به معنای درگیری با نیروهای حافظ صلح ناتو است که در آنجا مستقر هستند.
درگیری‌های شدیدی بین پلیس کوزوو و نیروهای حافظ صلح به رهبری ناتو از یک طرف و صرب‌های محلی از سوی دیگر رخ داده است که ده‌ها نفر را از هر دو طرف مجروح کرده‌اند.
صربستان آمادگی رزمی نیروهای مستقر در نزدیکی مرز را افزایش داد و هشدار داد که در صورت حمله مجدد به صرب‌های کوزوو، کنار نخواهد آمد. این وضعیت دوباره به ترس از تجدید جنگ 1998-1999 در کوزوو دامن زد که جان بیش از 10000 نفر را گرفت و بیش از یک میلیون نفر را بی خانمان کرد.
چرا صربستان و کوزوو در تضاد هستند؟
کوزوو یک سرزمین عمدتاً آلبانیایی نژاد است که قبلاً استان صربستان بوده است. در سال 2008 اعلام استقلال کرد.
صربستان از به رسمیت شناختن کشوری بودن کوزوو امتناع کرده است و همچنان آن را بخشی از صربستان می داند، حتی اگر هیچ کنترل رسمی در آنجا نداشته باشد.
استقلال کوزوو توسط حدود 100 کشور از جمله ایالات متحده به رسمیت شناخته شده است. روسیه، چین و پنج کشور اتحادیه اروپا که اکثر آنها دارای مناطق جدایی طلب هستند، در کنار صربستان قرار گرفته اند. این بن‌بست تنش‌ها را ادامه داده و از ثبات کامل منطقه بالکان پس از جنگ‌های خونین در دهه 1990 جلوگیری کرده است.
متحدان صربستان چگونه واکنش نشان دادند؟
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه گفت که وضعیت کوزوو نگران کننده است و می تواند درگیری دیگری را در قلب اروپا ایجاد کند.
به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه ریانووستی، وی گفت: «انفجاری عظیم در مرکز اروپا، در محلی که در سال 1999، ناتو به یوگسلاوی حمله کرد، در حال تدارک است، که هر اصل قابل تصور (بین‌المللی) را نقض کرد.
چین گفت که تحولات را از نزدیک دنبال می کند.
سخنگوی وزارت خارجه چین مائو نینگ از ناتو خواست تا به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای مربوطه احترام بگذارد و واقعاً آنچه را که برای صلح منطقه ای مساعد است انجام دهد.
آخرین شعله ور شدن در مورد چیست؟
صرب ها انتخابات محلی ماه گذشته که در شمال کوزوو برگزار شد، جایی که اکثریت را تشکیل می دهند، تحریم کردند. جمعه گذشته، شهرداران تازه منتخب آلبانیایی قومی با کمک پلیس ضدشورش کوزوو به دفاتر خود نقل مکان کردند.
صرب‌ها سعی کردند از تصرف شهرداران جدید در محل جلوگیری کنند، اما پلیس برای متفرق کردن آنها از گاز اشک‌آور استفاده کرد.
روز دوشنبه، صرب‌ها درگیر درگیری شدید با نیروهای حافظ صلح ناتو شدند که بیش از 50 شورشگر و 30 نیروی بین‌المللی زخمی شدند.
تحریم انتخابات به دنبال استعفای دسته جمعی مقامات صرب از منطقه، از جمله کارکنان اداری، قضات و افسران پلیس، در نوامبر 2022 صورت گرفت.
ناتو در کوزوو چه می کند؟
تا این هفته، حدود 3800 نیروی ناتو در کوزوو مستقر بودند، عمدتاً برای حفظ صلح، اما همچنین برای مراقبت از مرزها، به ویژه مرزهای با صربستان، جایی که بلگراد در حال حاضر حضور نیروهای خود را تقویت می کند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو روز سه‌شنبه گفت که ائتلاف 700 سرباز دیگر را برای کمک به سرکوب اعتراضات خشونت‌آمیز به کوزوو اعزام کرده و در صورت گسترش ناآرامی‌ها، یک گردان دیگر را در حالت آماده باش قرار داده است.
درگیری قومی در کوزوو چقدر عمیق است؟
اختلاف بر سر کوزوو قرن ها قدمت دارد. صربستان این منطقه را قلب دولت و مذهب خود می داند.
تعداد زیادی صومعه مسیحی ارتدوکس صرب در قرون وسطی در کوزوو وجود دارد. ناسیونالیست های صرب به نبرد 1389 می نگرند ترک های عثمانی در آنجا به عنوان نمادی از مبارزه ملی آن وجود دارد.
اکثریت آلبانیایی‌های کوزوو، کوزوو را کشور خود می‌دانند و صربستان را به اشغال و سرکوب متهم می‌کنند. شورشیان آلبانیایی قومی در سال 1998 نبردی را برای خلاصی این کشور از سلطه صرب ها آغاز کردند.
واکنش وحشیانه بلگراد باعث مداخله ناتو در سال 1999 شد که صربستان را مجبور به خروج از این کشور کرد و کنترل خود را به حافظان صلح بین المللی واگذار کرد.
آیا تلاش هایی برای حل و فصل اختلاف صورت گرفته است؟
تلاش‌های بین‌المللی دائمی برای یافتن زمینه‌های مشترک بین دو دشمن سابق زمان جنگ انجام شده است، اما تاکنون توافق جامع نهایی حاصل نشده است.
مقامات اتحادیه اروپا در مذاکراتی که برای عادی سازی روابط میان صربستان و کوزوو طراحی شده اند، میانجیگری کرده اند. توافقات متعددی حاصل شده است، اما به ندرت در صحنه اجرا شده است. برخی از حوزه ها نتایجی مانند ایجاد آزادی رفت و آمد در داخل کشور داشته اند.
بازیکنان اصلی چه کسانی هستند؟
هر دو کوزوو و صربستان توسط رهبران ملی گرا رهبری می شوند که هیچ آمادگی برای سازش از خود نشان نداده اند.
در کوزوو، آلبین کورتی، رهبر سابق اعتراضات دانشجویی و زندانی سیاسی در صربستان، رهبری دولت را بر عهده دارد و مذاکره کننده اصلی در مذاکرات با میانجیگری اتحادیه اروپا است. او همچنین به عنوان حامی سرسخت اتحاد کوزوو با آلبانی شناخته می شد و مخالف هرگونه سازش با صربستان است.
صربستان توسط رئیس جمهور پوپولیست الکساندر ووچیچ که در زمان جنگ در کوزوو وزیر اطلاعات بود رهبری می شود. این افراطی ناسیونالیست سابق اصرار دارد که هر راه حلی باید مصالحه باشد تا دوام بیاورد و می گوید کشور حل نمی شود مگر اینکه چیزی به دست آورد.
بعد چه اتفاقی می افتد؟
مقامات بین المللی امیدوارند در ماه های آینده به مذاکرات سرعت بخشیده و به راه حلی دست یابند.
هر دو کشور اگر می خواهند به سمت عضویت در اتحادیه اروپا پیش بروند، باید روابط خود را عادی کنند. هیچ پیشرفت بزرگی به معنای بی ثباتی طولانی مدت، افول اقتصادی و پتانسیل مداوم برای درگیری نخواهد بود.
هرگونه مداخله نظامی صربستان در کوزوو به معنای درگیری با نیروهای حافظ صلح ناتو است که در آنجا مستقر هستند.
