این کشور در حال عبور از یکی از بدترین بحران های اقتصادی خود از زمان استقلال است، تورم به بالاترین حد در 6 دهه اخیر رسیده است، قیمت مواد غذایی از سقف می گذرد و ذخایر ارزی روز به روز کاهش می یابد.
تأثیر بحران شدید اقتصادی را می‌توان در خیابان‌های پاکستان مشاهده کرد، جایی که مردم فقیر در حال تکان خوردن برای غذا هستند و فقط برای یک کیسه آرد در انبارها صف می‌کشند.
نه فقط مواد غذایی، حتی قیمت های گاز و نفت در ماه های اخیر به شدت افزایش یافته است که به دلیل آن مردم برای گذران زندگی خود با مشکل مواجه شده اند.
با نوسان شدید قیمت بنزین و گازوئیل در این کشور 220 میلیونی، صف های طولانی در پمپ بنزین ها شکل می گیرد.
رمضان خاموش
ناامیدی اقتصادی در میان پاکستانی ها در ماه رمضان در صحنه های بدی در سراسر کشور ظاهر شده است.
از زمان شروع تعطیلات نزدیک به یک ماه پیش، دست کم 22 نفر در ازدحام و صف های طولانی به دلیل تلاش مردم برای دریافت بخشی از مواد غذایی توزیع شده در سراسر کشور توسط خیریه ها و دولت، کشته و ده ها نفر زخمی شده اند.
محمد عزیز، یک کارگر نساجی، در حالی که در میان جمعیت منتظر بود، به نیویورک تایمز گفت: «رمضان برای روزه گرفتن، نماز خواندن و جشن گرفتن است، اما در پاکستان، تورم مردم را مجبور به صف کشیدن و ازدحام مردم برای دریافت غذای رایگان کرده است. این گران ترین و غیرقابل دسترس ترین رمضان زندگی من است.
با شروع ماه رمضان، تورم در ماه گذشته به رکورد 35 درصد رسید. تورم مواد غذایی در اسفندماه برای مناطق شهری و روستایی به ترتیب 1/47 درصد و 2/50 درصد بوده است.
به همین دلیل، قیمت مرغ اکنون به 350 روپیه در هر کیلوگرم افزایش یافته است، در حالی که قیمت برنج اکنون 335 روپیه در هر کیلوگرم است.
به طور مشابه، نرخ گوشت گوسفندی نیز از 1400 روپیه به ازای هر کیلوگرم به 1600 روپیه در هر کیلوگرم رسیده است و در نهایت به بالاترین حد خود یعنی 1800 روپیه در کیلوگرم رسیده است.
قیمت پرتقال به 400 روپیه در هر دونه، موز 300 روپیه، انار 400 روپیه، سیب ایرانی 340 روپیه در هر کیلوگرم و توت فرنگی 280 روپیه افزایش یافته است.
همه این قیمت ها به روپیه پاکستان است.
دولت پاکستان ابتکاری را برای تهیه آرد یارانه ای در ماه رمضان و ایجاد نقاط توزیع برای آرد اهدایی آغاز کرده است.
مقامات محلی به NYT گفتند اما در خیبر پختونخوا، سوء مدیریت و ازدحام بیش از حد این تلاش ها را با مشکل مواجه کرده است.
هزاران نفر از مردم بی بضاعت روزانه به مراکز توزیع هجوم می آورند، اما بسیاری از آنها در غروب دست خالی باز می گردند زیرا کیسه های آرد کافی برای پاسخگویی به تقاضای فزاینده وجود ندارد.
در پیشاور و دیگر شهرهای بزرگ استان خیبر پختونخوا، پلیس به طور مرتب گاز اشک آور شلیک می کند و با باتوم به جمعیت برای متفرق کردن آنها حمله می کند. در برخی مناطق، اوباش خشمگین به کامیون های پر از کیسه های آرد حمله کرده اند.
یک بعدازظهر اخیر، اشرف مهمند، یک کارگر ساختمانی 34 ساله با دستمزد روزانه، با نگرانی بیرون از یک نقطه توزیع دولتی در پیشاور ایستاده بود. او گفت که با وجود انتظار در صف های طولانی طی دو روز گذشته، حتی یک کیسه آرد دریافت نکرده است.
Mohmand به NYT گفت: «من فقط 3 دلار در روز درآمد دارم – خیلی کم است که حتی برای سه فرزندم غذا بدهم.
خیریه ها مبارزه می کنند
حتی موسسات خیریه اکنون در تلاش هستند تا نیازهای گرسنه پاکستانی ها را برآورده کنند.
در ماه رمضان است که بسیاری از پاکستانی‌ها زکات سالانه یا صدقه خود را که از نظر مذهبی تجویز می‌شود، اهدا می‌کنند و اغلب آنها را به سازمان‌های خیریه می‌دهند که بسته‌های جیره‌ای را برای توزیع بین فقرا تهیه می‌کنند. اما امسال، افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها و تنگنای درآمدهای خیرین، خیریه‌ها را با کمترین هزینه برای توزیع مواجه کرده است.
شکیل دهلوی، یکی از مسئولین موسسه خیریه بهزیستی علمگیر، گفت: «در ماه رمضان حجم عرضه کیسه های جیره به شدت کاهش یافته است، عمدتاً به دلیل کاهش کمک ها، در حالی که تعداد افراد بی بضاعتی که به ما مراجعه می کنند به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در کراچی، به NYT گفت.
پیش از این، رویترز گزارش داده بود که چگونه موسسات خیریه در سراسر کشور با چیزی به نام “خستگی اهداکنندگان” روبرو هستند.
رمضان چیپا، بنیانگذار انجمن رفاهی چیپا، به رویترز گفته است: “موسسات خیریه برای مقابله با تورم فزاینده و هزینه ها مانند خانواده ها تلاش می کنند. همچنین تعداد افرادی که به دنبال کمک هستند، افزایش یافته است.”
فیصل ادی، نیکوکار و رئیس بزرگترین عملیات خیریه پاکستان بنیاد اِدی، گفت که قیمت سوخت بالاتر ارائه خدمات آمبولانس را دشوارتر می کند.
افزایش بدهی
بدهی های عظیم اقتصادی پاکستان تصویری تلخ را برای آینده ترسیم می کند.
مؤسسه صلح ایالات متحده (USIP)، یک اندیشکده برجسته، اخیراً هشدار داده است که پاکستان باید 77.5 میلیارد دلار بدهی خارجی خود را از آوریل 2023 تا ژوئن 2026 بازپرداخت کند و این کشور دچار کمبود نقدینگی ممکن است با “اثرات مخرب” روبرو شود. در نهایت پیش فرض
تحلیلی که در اوایل ماه جاری منتشر شد هشدار داد که در بحبوحه تورم سرسام آور، درگیری های سیاسی و افزایش تروریسم، پاکستان به دلیل تعهدات بدهی خارجی عظیم خود با خطر نکول مواجه است.
گزارش USIP 77.5 میلیارد دلاری را که پاکستان برای بازپرداخت بدهی خارجی از آوریل 2023 تا ژوئن 2026 نیاز دارد، برای یک اقتصاد 350 میلیارد دلاری “مقدار سنگین” نامید.
قابل ذکر است که بدهی چین 27 میلیارد دلار از کل بدهی خارجی این کشور را تشکیل می دهد. این شامل حدود 10 میلیارد دلار بدهی دوجانبه و 6.2 میلیارد دلار بدهی ارائه شده توسط دولت چین به شرکت های بخش دولتی پاکستان و وام های تجاری چین به مبلغ 7 میلیارد دلار است.
در اینجا تجزیه و تحلیل مفصل TOI در مورد اینکه چگونه بدهی چین بحران پاکستان را تشدید کرده است آورده شده است.
در انتظار کمک مالی صندوق بین المللی پول
دولت شهباز شریف در شرایطی که اقتصاد در ویرانی به سر می‌برد، در تلاش است تا به مفاد قرارداد 2019 با صندوق بین‌المللی پول به ارزش 6.5 میلیارد دلار عمل کند و بخشی از این وجوه را که از نوامبر متوقف شده بود، باز کند.
اقتصاددانان می گویند دولت در موقعیت تقریبا غیرممکنی قرار دارد.
کشور فقیر نقدینگی برای جلوگیری از نکول و سقوط به سمت رکود به منابع مالی صندوق بین المللی پول نیاز دارد. اما برای تحقق شرایط توافق، مقامات باید مالیات ها را افزایش دهند و یارانه ها را کاهش دهند – اقداماتی که باعث می شود مواد اولیه مانند غذا، بنزین و آب و برق برای فقیرترین افراد کشور گران تر شود.
برنامه صندوق بین المللی پول که در سال 2019 امضا شد، در 30 ژوئن 2023 منقضی می شود و طبق دستورالعمل های تعیین شده، برنامه نمی تواند فراتر از مهلت مقرر تمدید شود.
پاکستان و صندوق بین المللی پول ماه هاست در حال مذاکره در مورد از سرگیری این برنامه بوده اند اما هنوز به توافقی دست نیافته اند.
راه حل آسانی برای اصلاح اقتصاد بیمار پاکستان وجود ندارد و دولت معتقد است که آنها تمام تصمیمات سخت را برای احیای برنامه متوقف شده صندوق بین المللی پول گرفته اند.
(با ورودی های نمایندگی ها)
